26 zapytań o konstytucyjność ustawy hazardowej

Ostatnia aktualizacja: 17 lutego 2015

Dopuszczalność stosowania przepisów ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U nr 201, poz. 1540 ze zm.) wywołuje kontrowersje natury konstytucyjnej.

W Trybunale Konstytucyjnym na rozpatrzenie czeka obecnie już 26 spraw, a wniosków wciąż przybywa.

Wątpliwości co do konstytucyjności mają zarówno Sąd Najwyższy, jak i Naczelny Sąd Administracyjny. SN postanowieniem z 28 listopada 2013 r. (sygn. akt I KZP 15/13) odmówił rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego: „Czy dopuszczalne jest pociągnięcie do odpowiedzialności karnoskarbowej za występek z art. 107 par. 1 kodeksu karnego skarbowego osób, które prowadzą grę losową, grę na automacie lub zakład wzajemny wbrew zakazom zawartym w art. 6 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych w sytuacji, gdy projekt tych przepisów nie został przedstawiony przez Państwo Polskie w Komisji Europejskiej w ramach procedury notyfikacyjnej?”.

SN sformułował jednak następującą konkluzję: naruszenie wynikającego z dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 listopada 2006 r. obowiązku notyfikacji przepisów technicznych ma charakter naruszenia trybu ustawodawczego, którego konstytucyjność może być badana wyłącznie w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym.

SN stwierdził, że jeżeli w konkretnym postępowaniu sąd dochodzi do wniosku, że doszło do takiej wadliwości trybu ustawodawczego, może nie stosować tych przepisów tylko w ten sposób, że zawiesi prowadzone postępowanie, w którym miałyby one zostać zastosowane, i skieruje stosowne pytanie prawne do TK.

Jednak do czasu zainicjowania tej kontroli lub podjęcia przez TK stosownego rozstrzygnięcia brak jest podstaw do odmowy stosowania przepisów ustawy o grach hazardowych, w tym jej art. 6. ust 1 i art. 14 ust. 1.

Brak notyfikacji przesądza o niezgodności z Konstytucją RP. Taki wniosek płynie z analizy postanowienia NSA z 15 stycznia 2014 r., który skierował do TK pytanie prawne dotyczące zgodności art. 14 ust. 1 i 89 ust. 1 pkt 2 ustawy hazardowej z Konstytucją RP. NSA podkreślił, iż mając na uwadze bezsporny fakt nienotyfikowania Komisji Europejskiej w fazie pracy nad projektem ustawy o grach hazardowych, art. 14 ust. 1 i art. 89 ust. 1 pkt 2 tej ustawy przesądza o niezgodności tych przepisów z art. 2 i 7 konstytucji.

Za takim wnioskiem przemawiają w ocenie NSA w szczególności następujące okoliczności:
1) wysoka – ponadustawowa, oparta na prawie międzynarodowym – ranga uregulowania prawnego, z którego płynie obowiązek notyfikacji przepisów technicznych;
2) kwalifikowany wymóg ustawowej formy wprowadzania ograniczeń wolności działalności gospodarczej;
3) istotna, stanowcza rola Komisji Europejskiej i mechanizmu „kontroli prewencyjnej”, jakim jest procedura notyfikacyjna, z punktu widzenia zasady lojalnej współpracy i konieczności poszanowania zobowiązań wynikających z członkostwa w UE;
4) nadzwyczajne tempo prac nad ustawą o grach hazardowych oraz fakt, że z uwagi na brak notyfikacji parlamentarzyści nie mieli pełnej informacji o konsekwencjach prawnych uchwalenia projektu ustawy o grach hazardowych z punktu widzenia jego zgodności z zasadami rynku wewnętrznego UE.

Czytaj całość w: Dziennik Gazeta Prawna z 17.02.2015, Rubryka: Firma i prawo, autor: dr Wojciech Ostaszewski, asystent sędziego Sądu Najwyższego

oraz na: gazetaprawna.pl

Tagi: