Czy wygrana na loterii zmienia poglądy polityczne?

Artykuły
Bartosz 19:12 29/03/2014

Ostatnia aktualizacja: 27 czerwca 2024

Gdy Brytyjczyk wygra na loterii, prawdopodobnie przejdzie z pozycji lewicowych na prawicowe. Zamożni zwykle skłaniają się ku prawicowym poglądom politycznym. Czy powodują nimi przekonania o charakterze zasadniczo moralnym czy interes?

Co sprawia, że mamy poglądy prawicowe, lewicowe albo skłaniamy się ku centrum? Niewiele wiadomo o przyczynach przekonań politycznych wyznawanych przez różnych ludzi. Możliwe, że stosunek jednostki do polityki i redystrybucji wynika z poglądów głęboko moralnych (to pierwszy pogląd). Jest też możliwe (to pogląd drugi, przypuszczalnie założenie części ekonomistów), że podejmujący decyzje polityczne wyborcy kierują się własnym interesem, a dopiero później ugruntowują sobie argumentację moralną. Ustalenie, która z tych teorii jest słuszna bądź słuszniejsza ma znaczenie poznawcze, gdyż pozwala poznać funkcjonowanie intelektu. Kwestia jest przy tym z natury trudna, bo bardzo wiele ludzkich przekonań może wynikać z czynników pojawiających się we wczesnych okresach życia, a przez to prowadzący badania może odnosić wrażenie, że są stałą cechą badanej osoby.

Dane z większości zbiorów świadczą o tym, że ludzie zamożni skłaniają się ku przekonaniom prawicowym. Wyniki ilościowych badań prowadzonych w dziedzinie nauk społecznych wielokrotnie potwierdzały dodatnią korelację wysokich dochodów i prawicowych przekonań obserwowaną w pewnym przekroju społecznym. Podobne wyniki uzyskuje się przy zastosowaniu różnorodnych metod badawczych. Badano również poglądy polityczne i ich konsekwencje, uwzględniając fakty świadczące o przyczynach tych przekonań.

Świetnie. Wynika z tego, że zamożni nie popierają lewicy, tylko prawicę. Trudność polega na tym, jak interpretować tę powszechnie znaną korelację. Czy istotnie mamy tu do czynienia z przyczyną i skutkiem, a jeśli tak, to jaki jest kierunek tej przyczynowo-skutkowej zależności? Byłoby doskonale, gdyby na przypadkowo wybranej grupie można było przeprowadzić eksperyment – uczestników obsypano by pieniędzmi, aby później przeanalizować, jak to wpłynie na ich przekonania. Takie eksperymenty byłyby jednak zbyt kosztowne dla agencji finansujących badania społeczne. Trzeba więc szukać innych źródeł informacji.

Nowe dowody: zwycięzcy loterii

W opublikowanej w lutym 2014 r. analizie próbujemy dotrzeć do sedna sprawy (zob. N. Powdthavee, A.J. Oswald, Does money make people right-wing and inegalitarian: A longitudinal study of lottery winners). Analizując, jak zmieniają się przekonania osób wygrywających w loteriach, uzyskujemy dowody do badań podłużnych. Zgadzają się one z drugim ze wspomnianych poglądów na sprawę genezy przekonań (w ocenie niektórych mniej przychylnym wobec ludzi).

Wykorzystujemy zbiór danych panelowych, w którym znajdują się poglądy polityczne badanych z każdego roku. Wykorzystujemy również i poszerzamy wyniki ciekawych badań przekrojowych, które przeprowadzili Daniel Doherty, Alan Gerber i Donald Green (Personal income and attitudes toward redistribution: A study of lottery winners, „Political Psychology”, 27/2006, 441–458; dowiedzieliśmy się o tej pracy w późnej fazie własnych badań).

Czytaj całość na: obserwatorfinansowy.pl

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

E-PLAY.PL