Dopuszczalne dwie kary za jeden czyn

Okiem eksperta
Bartosz 21/03/2018

Ostatnia aktualizacja: 21 marca 2018

Państwa członkowskie mogą stosować zarówno sankcję karną, jak i administracyjną za popełnienie jednego czynu. Stwierdził tak właśnie Trybunał Sprawiedliwości UE.

Jedną z naczelnych zasad prawa karnego jest ne bis in idem. Oznacza to, że ta sama osoba nie może być ponownie sądzona lub ukarana w postępowaniu karnym za to samo przestępstwo. Od lat wątpliwości budzi jednak to, czy regułę tę należy rozciągać na multiplikowanie sankcji w postaci nakładania kary administracyjnej. W wielu krajowych porządkach prawnych za przestępstwo można ponosić odpowiedzialność również w postaci np. administracyjnej kary pieniężnej.

Wczoraj sprawą zajął się Trybunał Sprawiedliwości UE. Chodziło o włoskie przepisy dotyczące manipulacji na rynku giełdowym. W świetle przepisów krajowych za manipulowanie można ponieść konsekwencje zarówno karne, jak i administracyjne. Sądy włoskie jednak nie były przekonane, czy takie rozwiązanie jest zgodne z prawem unijnym.

Okazuje się, że jest. Kumulacja sankcji jest dopuszczalna. Tyle że państwa członkowskie muszą przestrzegać kilku reguł. Przede wszystkim surowość wszystkich nałożonych kar musi odpowiadać wadze popełnionego przestępstwa. Ustawodawca – decydując, co grozi za dany czyn – musi więc zakładać, że za dane zachowanie grozi też inna odpowiedzialność. Multiplikacja kar musi też służyć interesowi ogólnemu, a kary powinny się uzupełniać. Przykładowo może być tak, że sankcja karna służy wymierzeniu odpowiedzialności za popełnione przestępstwo (funkcja odwetowa), zaś administracyjna kara pieniężna ma przeciwdziałać ubytkowi finansowemu w państwowym budżecie, jeśli ten wskutek czynu ucierpiał. Nie może natomiast chodzić jedynie o pogrążenie sprawcy z powodu chęci zemsty na nim.

Wyrok jest istotny dla polskiego porządku prawnego, gdyż w Polsce obowiązuje system multiplikowania kar (najczęściej karnoskarbowych i administracyjnych). Sprawą w 2015 r. zajmował się nawet Trybunał Konstytucyjny (wyrok z 21 października 2015 r., sygn. akt P 32/12). Chodziło o czyn zabroniony w ustawie hazardowej. Kobieta została ukarana 900-złotową grzywną za urządzanie gier na automatach poza kasynem na podstawie art. 107 par. 4 kodeksu karnego skarbowego. Następnie nałożono na nią karę administracyjną w wysokości 12 tys. zł, wynikającą z art. 89 ustawy o grach hazardowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 612). Powstała wątpliwość, czy dopuszczalne jest obciążenie obydwoma sankcjami.

Całość czytaj w: Dziennik Gazeta Prawna, wydanie z 21.03.2018, Autor: Patryk Słowik

8 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

xyz

23/03/2018

swięta racja jak maja zamykać za sypaki to ja odpadam odsiatka to już nie przelewki

Ben

23/03/2018

sypaki sie kończa. nawet słupy juz nie pomogą jak CBS zawija to wszystkich. każdy słup wzamian za łagodniejszą karę opowie swoją historie a słyszałem, że ta akcja to dopiero początek większego planu CBS odradzające sie sypaki na słupów kogoś podrażniły

xyz1

23/03/2018

a jakiego by nie zabrali ???????????????? co to za pytanie jaki sprzęt

N1

23/03/2018

Jakiś sprzęt kolego?

dd

23/03/2018

no po dzisiejszej akcji 350 szt. zatrzymanych 45 osób z zarzutami i kilku aresztowanych jeśli ktoś dalej twierdzi że to legal to radzę udać się do psychiatry

max597

22/03/2018

do D.., czyli nie ma szansy cokolwiek zrobić? Żadnego światełka w tunelu? Ktoś kiedyś tutaj pisał o abolicji dot tzw sprawców z uogh. Obił się Tobie ten temat o uszy?

D...

21/03/2018

@max597: działanie takie jak opisałeś, bardzo powszechne w obrocie prawnym w Polsce, stanowi naruszenie Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka, co stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka (nie mylić z Trybunałem Sprawiedliwości UE!) w wyroku w sprawie Tadeo Melo vs. Portugalia. Wskazał tam, że jest niedopuszczalne, by na prawomocnym uniewinnieniu od danego przestępstwa władza czyniła jakąkolwiek skazę sugerującą, że do tego czynu zabronionego jednak doszło. Wg Trybunału taką skazą jest np. właśnie kara administracyjna wymierzona za to samo działanie, za które jest już prawomocne uniewinnienie. Problem ten omówił kiedyś bardzo wnikliwie - ale, niestety, miejsca publikacji nie pamiętam - dr Gontarski z Warszawy, aprobując i wzmacniając wskazane stanowisko Trybunału. No ale cóż - w Polsce ten Trybunał i jego wyroki przyjmują się średnio, bo co nam zrobią? :-/

max597

21/03/2018

a co się dzieje jeśli urządzający gry hazardowe, wg. starej ustawy hazardowej ( z przed 01.kwietnia 2017) karnie z art 107 kks został uniewinniony a administracyjnie ukarany. Tak można? Niewinny i ukarany? Tego nie rozumiem i szczerze mówiąc jest to dla mnie kretyństwo świadczące o słabości państwa, które właśnie się MŚCI za wszelką cenę.
E-PLAY.PL