Ostatnia aktualizacja: 14 października 2024
Wywiad z Serhijem Perhunem, pełniącym obecnie funkcję p.o. dyrektora Biura Ekonomicznego Bezpieczeństwa (BEB), ukazał się 11. października na łamach portalu mind.ua. Ze względu na to, iż na łamach portalu E-PLAY publikujemy regularnie informacje na temat działań wymierzonych w nielegalny hazard, zarówno w sieci jak i tradycyjny, organizowany w naziemnych salonach gier, zdecydowaliśmy się na publikację wywiadu z szefem BEB, Instytucji która stanowi front walki z „szarą strefą” czy też „czarnym rynkiem” na Ukrainie, także w obszarze hazardu (#Akcja BEB).
W ciągu trzech lat od powstania w Biurze Bezpieczeństwa Gospodarczego Ukrainy zmieniło się czterech kierowników, z czego trzech pełniło obowiązki. A wszystko dlatego, że praca nowego organu ścigania regularnie spotyka się z druzgocącą krytyką za „pokazywanie masek” podczas przeszukań i intrygi „miażdżące”, o czym co jakiś czas mówią niektórzy politycy i aktywiści.
Teraz rozpoczęła się nowa fala dyskusji na temat ponownego uruchomienia BEB. Proces wyboru nowego menedżera jest w fazie aktywnej. W konkursie tym planuje także wziąć udział Serhij Perhun, pełniący obecnie funkcję p.o. dyrektora Biura.
Idealnie byłoby, gdyby BEB stał się przede wszystkim usługą analityczną, która jest w stanie monitorować i analizować pracę każdego przedsiębiorstwa oraz wszczynać postępowanie dopiero wtedy, gdy dostrzeże oczywiste oznaki uchylania się od płacenia podatków.
W rzeczywistości wśród biznesmenów krążą legendy, że BEB ma specjalny wydział, który jest całkowicie niezależny od innych organów i prawie nie ma w nim politycznych „tabu” dotyczących pracy jakiejkolwiek firmy. I w ogóle organ nie różni się zbytnio od innych – to samo selektywne otwieranie postępowań i spraw, które nie zostały zakończone wyrokiem.
Z kolei w rozmowie z Mind Serhii Perhun stale podkreśla potrzebę udoskonalenia legislacji, co pozwoli na dokładniejszą kontrolę branż z dużym udziałem cienia, a także ograniczy możliwości „wykupów”. I pomimo tego, że niektóre pomysły są dość surowe, może sprawdzą się na Ukrainie. A planuje także rozwój wielomilionowej bazy danych, łączącej zarówno otwarte, jak i zamknięte bazy danych, które istnieją w agencjach rządowych, i dzięki tej pomocy praca analityków BEB będzie łatwiejsza.
O uprawnieniach Biura
– Czy BEB ma jakiś prosty sposób na odróżnienie legalnego biznesu od podejrzanego lub podejrzanego?
– Jest ustawodawstwo, są określone granice, po przekroczeniu których prowadzenie działalności gospodarczej przestaje być legalne. Generalnie BEB nie powinien wiedzieć o biznesie, który działa „po omacku” i nie łamie prawa. Jak biznes – o nas.
Praca BEB dotyczy raczej procesu karnego, w którym przedsiębiorca nie jest już biznesmenem, ale świadkiem, podejrzanym lub oskarżonym.
– Czy BEB ma praktykę interakcji z podatnikami przed zarejestrowaniem postępowania, nawet na etapie weryfikacji informacji?
– Działalność analityczna zwykle poprzedza wszczęcie sprawy. Na tym etapie w ogóle nie kontaktujemy się z przedsiębiorcami. Zamiast tego kontaktujemy się z Tobą w celu przekazania informacji związanych z działalnością gospodarczą. Jeśli występują anomalie, widoczne są pewne negatywne procesy, wtedy oczywiście reagujemy.
– To znaczy, czy w przypadku uchylania się od płacenia podatków można sobie z nim poradzić poza procesem karnym?
– Jeśli mówimy konkretnie o uchylaniu się od płacenia podatków, to nie mamy takich narzędzi i podstawy prawnej. Poza procesem karnym analitycy mogą kierować rekomendacje do organów państwowych, w szczególności do organów samorządu terytorialnego.
– Na przykład?
– Żeby było jasne, weźmy zamówienia państwowe. Analitycy biura analizują niektóre zamówienia państwowe. Biorą zarządzającego funduszami instytucji publicznej i widzą, że ogłosił on, powiedzmy, 10 przetargów na zakup dowolnej usługi lub towaru. Przetarg się odbył, analityk widzi, że w przetargu wzięły udział trzy firmy.
Oznacza to, że rozumiemy, że prawdopodobnie został stworzony wyłącznie po to, aby „bawić się” z innymi uczestnikami przetargu. Analityk widzi to ryzyko i wydaje rekomendację zarządzającemu funduszem, zauważając, że licytujesz firmę, która najprawdopodobniej nie będzie w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań.
Dlatego proszę, zanim podejmiesz decyzję o zawarciu z nią umowy, przyjrzyj się bliżej i oceń swoje ryzyko. Zarządzający funduszami otrzymuje tę rekomendację i samodzielnie podejmuje decyzję: wysłuchać rekomendacji BEB lub postąpić tak, jak uzna to za konieczne.
Chcielibyśmy jednak wzmocnić w tym naszą rolę, gdyż na chwilę obecną jest to jedynie list polecający i udzielenie na nie odpowiedzi nie jest nawet obowiązkowe. Jako minimum chcielibyśmy zobowiązać odbiorców naszych pism do informowania nas o wynikach kontroli. Aby było to obowiązkowe na poziomie legislacyjnym.
– Jakie są mechanizmy ochrony praw podatników podejrzanych o unikanie płacenia podatków przed uzyskaniem statusu procesowego podejrzanego?
– Proces karny zapewnia wystarczającą liczbę takich mechanizmów. Prawa i obowiązki każdego człowieka są tam jasno określone. I nie sądzę, żeby ktokolwiek otwarcie je łamał. Detektyw jest postacią niezależną.
To powinien zrozumieć każdy na Ukrainie i teraz, w tak trudnym czasie, jestem na to gotowy. Zdecydowanie istnieje zerowa tolerancja dla biznesu, który w warunkach wojny świadomie dopuszcza się naruszeń lub nadużyć w sferze zakupów i defraudacji środków budżetowych.
Jednocześnie obecnie bardziej skupiamy się na identyfikowaniu zjawisk systemowych, przez które budżet traci najwięcej środków. Analizując je, znajdujemy luki w przepisach i przedstawiamy propozycje ich eliminacji.
W tym roku przesłaliśmy już 15 takich propozycji. Chodzi tu przede wszystkim o ryzyka, jakie widzimy w toku działalności gospodarczej. Dotyczy to uchylania się od płacenia podatków przy wywozie grupy towarów objętych akcyzą, niespójności w korzystaniu ze świadczeń.
Nawiasem mówiąc, część z nich została już potwierdzona i przyjęta na poziomie legislacyjnym.
– Wróćmy do listów polecających. Do jakich organów je wysyłacie, jak działa ten mechanizm?
– Weźmy na przykład urząd miasta pewnego miasta: analizowaliśmy przetargi, widzimy ryzyka i to do nich (bo to oni zarządzają funduszami) kierujemy rekomendację.
Jeśli mówimy o zjawisku systemowym negatywnie wpływającym na gospodarkę lub o lukach w ramach regulacyjnych stwarzających okazję do popełnienia przestępstwa, to kierujemy do Rady Najwyższej, CMU lub organu władzy centralnej propozycje, które mogą je wyeliminować.
– Jak BEB współpracuje z analizą naruszeń podatkowych i czy można rozwiązać te problemy przed wszczęciem sprawy karnej?
– Nasze prawo przewiduje utworzenie jednolitego systemu informacyjnego Biura Bezpieczeństwa Gospodarczego. To samo narzędzie, które pozwoli nam uzyskać z miejsca pracy, z komputera służbowego, dostęp do wszystkich rejestrów i baz danych istniejących w państwie, przetwarzać duże ilości danych.
Weźmy na przykład zamówienia rządowe. Zajrzeliśmy do otwartej bazy danych i ustaliliśmy, że pewien zarządzający funduszami prowadzi przetarg na zakup towarów, w którym biorą udział trzy przedsiębiorstwa. Przychodzi analityk, który analizuje zgodność tego zakupu z prawem. Dzięki wspomnianemu systemowi otrzymuje informacje o działalności tych firm, zapisane w rejestrach i bazach danych.
Ma, mówiąc relatywnie, obraz: przedsiębiorca Petrenko pracuje od 2003 roku, jest dyrektorem 10 firm i założycielem 30 firm. Firmy te współpracowały z określonymi kontrahentami, toczą się postępowania karne, w niektórych przypadkach zapadły już wyroki. Sam Petrenko przekroczył granicę w zeszłym roku, nie ma go w kraju. Analityk widzi te informacje i na ich podstawie podejmuje decyzję, czy zakup ten wiąże się z ryzykiem.
– Czy to oznacza, że obecnie nie ma takiego systemu i możliwości sprawdzenia w BEB? Chociaż na rynku dostępnych jest kilka produktów, które obejmują większość informacji biznesowych.
– Obecnie prowadzimy konsultacje z Ministerstwem Cyfryzacji, ze światowymi liderami rynku IT, z naszymi międzynarodowymi partnerami w sprawie rozwiązań technicznych, które można dostosować do naszych potrzeb. Następnie planowana jest budowa pierwszego modułu.
Najbardziej szacunkowy termin rozpoczęcia pracy z bazą przez analityków to druga połowa przyszłego roku. I mówię o tym, że będzie działał tylko pierwszy moduł.
Jeśli środki finansowe będą wystarczające, można oczekiwać, że pełny system będzie gotowy do działania za kilka lat. Jednak koszt takiego produktu jest ostatecznie trudny do obliczenia, ale jest to kilka milionów dolarów i oczywiście nie jeden rok pracy.
– Jak BEB reaguje na zalecenie NSDC dotyczące powstrzymania się od kontroli w firmach, jeśli mogłoby to zaszkodzić ich działalności?
– Oczywiście słuchamy zaleceń zawartych w decyzji Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Jednak jeszcze przed wejściem w życie decyzji Rady Bezpieczeństwa Narodowego tego typu czynności dochodzeniowe były prowadzone przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Bezpieczeństwa w wyjątkowych przypadkach, gdy uzyskanie dowodów w inny sposób było niemożliwe. Konfiskaty mienia, sprzętu lub dokumentów najczęściej miały miejsce w sprawach związanych z nielegalną działalnością związaną z organizacją lub prowadzeniem gier hazardowych, a także z faktami nielegalnego wytwarzania, przechowywania, sprzedaży lub transportu wyrobów akcyzowych.
Każda taka decyzja zapada tylko wtedy, gdy istnieją wystarczające podstawy, jest zatwierdzana przez pracownika prokuratury (kierownika procesowego) i zatwierdzana przez sąd.
– Czy BEB planuje przeprowadzać własne kontrole otwartych postępowań karnych wobec przedsiębiorców pod kątem ich zasadności, na wzór kontroli prowadzonej przez Prokuraturę Generalną?
– To systematyczna praca, którą stale wykonujemy.
– A jakie są wyniki takich audytów?
– Kontrola została przeprowadzona w odniesieniu do prawie 2000 postępowań karnych w okresie od 24.01.2024 r. do 13.05.2024 r. W rezultacie detektywi BEB podjęli decyzję o umorzeniu 335 postępowań karnych.
Część postępowań karnych trafiała do nas w formie dochodzeń prowadzonych przez inne organy ścigania. Częściowo ustaliliśmy obecność elementów przestępstwa niepodlegających naszemu dochodzeniu, a także przekazaliśmy je do zbadania.
Większość zamkniętych postępowań karnych to te, które nie zostały przez nas wszczęte. To te, które otrzymaliśmy albo w spadku od policji skarbowej, albo po wejściu w życie decyzji Rady Bezpieczeństwa Narodowego. W tym czasie otrzymaliśmy sporo postępowań karnych od innych organów ścigania: od śledztwa, SBU, SBU, NABU, a przede wszystkim od Policji Krajowej.
– Ile postępowań karnych z tych 500 zostało wszczętych przez BEB. Tak, a ile dokładnie tych postępowań zostało zamkniętych?
199 postępowań karnych, czyli 63%, wszczęły inne organy, w tym policja skarbowa – 43 KP. Dla porównania: w 2023 r. detektywi zamknęli 279 postępowań karnych (z czego 70% zostało wszczętych przez inne organy ścigania, w większości przez policję skarbową).
Od 24.01.2024 r. do 13.05.2024 r. do BEB wpłynęło 455 postępowań karnych z art. 212, 191, 199, 203-2, 204, 205-1, 229, 364 Kodeksu karnego i innych.
O obronie
– W jaki sposób śledzicie i blokujecie transakcje finansowe powiązane z rosyjskimi firmami lub agentami wpływu?
– Przede wszystkim analizujemy i identyfikujemy struktury związane z „interesem rosyjskim”. Na początku agresji na pełną skalę zidentyfikowano szereg tematów, w tym związanych ze strukturami państwowymi Federacji Rosyjskiej. Prawa majątkowe i dobra o wartości ponad 40 miliardów hrywien przeszły w zarząd ARMA.
Tę funkcję pełni nasz dział analityczny. Współpracują z Radą Bezpieczeństwa Narodowego, są częścią grupy roboczej i ponownie przetwarzają te informacje w ten sam sposób, o którym długo rozmawialiśmy: poprzez bazy danych i rejestry.
Jeżeli analitycy zauważą, że spółka przez pewien czas współpracowała z kontrahentami rosyjskimi i białoruskimi, informujemy o tym DPS, DASU i RBNiO. Jeśli dostrzeżemy tam obecność przestępstwa, jeśli leży to w gestii BEB, możemy to zbadać sami. Jeżeli jurysdykcja podlega innemu organowi ścigania, musimy albo przekazać materiały w celu podjęcia decyzji o wszczęciu postępowania karnego, albo je zarejestrować.
Obecnie detektywi BEB prowadzą dochodzenia w 25 postępowaniach karnych prowadzonych przeciwko osobom prawnym i fizycznym, na które nałożono sankcje.
– W jakim stopniu było mniej sytuacji, w których ukraińskie firmy kontynuowały współpracę z rosyjskimi kontrahentami?
– W okresie styczeń – wrzesień 2024 r. utworzono 8 dokumentów informacyjnych z zakresu polityki sankcyjnej, w wyniku których przesłano do organów państwowych 4 zalecenia dotyczące stosowania specjalnych środków ekonomicznych i innych środków ograniczających (sankcji). Monitorowano ich skuteczność w odniesieniu do 1628 osób fizycznych i prawnych.
W 2023 roku detektywi BEB zainicjowali nałożenie sankcji przed Międzyresortową Grupą Roboczą ds. Polityki Sankcji (tymczasowy organ opiniodawczo-doradczy Gabinetu Ministrów Ukrainy) w 81 sprawach, m.in. dotyczących producentów sprzętu wojskowego kraju agresora oraz osób zaangażowanych w działalność wspólnych działań i ich przedsiębiorstw, decyzją Rady Bezpieczeństwa Narodowego, wobec 20 osób prawnych i fizycznych zastosowano osobiste specjalne środki ekonomiczne i inne środki ograniczające (sankcje).
– Czy zdarzały się przypadki, gdy Służba Wywiadu Bezpieczeństwa wykryła przemyt broni lub sprzętu wojskowego?
– Przemyt broni i sprzętu – nie badaliśmy jeszcze ani nie wykryliśmy czegoś takiego. Mamy sprawy związane ze sprzętem wojskowym, ale nie z bronią, nie ze sprzętem.
– Wiemy, że obecnie istnieje duży problem w zamówieniach w dziedzinie obronności ze względu na złożoność raportowania. Dlatego, według naszych informacji, na rynku „biegają” pośrednicy, którzy próbują kupić broń za gotówkę i robią to w imieniu rzekomo państwowych przedsiębiorstw. Najczęściej mówimy o umowach, w których za towar płaci osoba trzecia. Czy naprawiłeś ten problem? Czy masz jakieś zalecenia dotyczące na przykład uproszczenia raportowania? I zachęcenia ludzi do wyjścia z „cienia”.
– Widzimy ryzyko, staramy się je znaleźć, a kryje się w nich wiele różnych schematów. Łącznie detektywi BEB prowadzą 6 postępowań karnych w sprawie faktów defraudacji środków budżetowych poprzez nadużycie stanowiska służbowego podczas budowy fortyfikacji. I 6 postępowań karnych w sprawie faktów marnowania środków budżetowych poprzez nadużycie oficjalnego stanowiska.
Przykładowo BEB ogłosiła byłemu szefowi przedsiębiorstwa obronnego i 9 współspiskowcom podejrzenie defraudacji ponad 36 mln hrywien środków państwowych w związku z faktami dotyczącymi fałszerstw urzędowych i defraudacji środków budżetowych w szczególnie dużych kwotach oraz legalizacji tych funduszy. Obecnie w areszcie przebywa pięć osób zamieszanych w sprawę, były dyrektor jest poszukiwany.
Przedsiębiorstwo państwowe pozorowało dostawę sprzętu wykorzystywanego wyłącznie w bojowych statkach powietrznych i specjalnie zaprojektowanych do celów wojskowych podzespołów samolotów. Były szef przedsiębiorstwa obronnego otrzymał go z nierozliczonych sald w przedsiębiorstwie, które powstały jeszcze w latach 90. A następnie za pomocą FOP (JDG – przyp. red. E-PLAY) i fikcyjnych umów został odsprzedany właśnie tej firmie. W ciągu dwóch lat podejrzani dokonali 10 defraudacji na kwotę 36 mln UAH.
– Jakie mechanizmy kontrolne zostały wdrożone przez BEB, aby zapewnić przejrzystość wykorzystania pomocy międzynarodowej?
– Jeśli chodzi o tę kwestię, w Sekretariacie Rady Ministrów istnieje odpowiedni departament, który nadzoruje w zasadzie wszystkie kwestie związane z rozwojem międzynarodowej pomocy technicznej. W ramach działań analitycznych widzimy cały obraz: kto otrzymuje te środki, w jaki sposób są one wykorzystywane. Na podstawie wyników informujemy Sekretariat Gabinetu Ministrów o tych zagrożeniach karalnych.
– Czy możesz opowiedzieć o jakichś konkretnych przypadkach?
– Słuchaj, decyzja o obecności lub braku przestępstwa w tych materiałach nie została jeszcze podjęta, więc na razie odłożymy komentarze na ten temat. Jeżeli zostanie podjęta decyzja o wszczęciu postępowania karnego, poinformujemy Cię o tym.
O „schematach” z różnych dziedzin
– Organy ścigania nie tracą zainteresowania biznesem paliwowym. Ale z zewnątrz można odnieść wrażenie, że największą uwagę przywiązuje się do dużych sieci, podczas gdy w regionach ponownie rozkwitły w regionach małe stacje benzynowe obsługujące beczki luzem – olej napędowy, gaz, benzyna, ich liczba również rośnie w obwodzie kijowskim. Jaka jest Twoja strategia dotycząca audytów i radzenia sobie z nimi?
– Analitycy przygotowali szereg propozycji zmian w przepisach. W szczególności chodzi o eliminowanie punktów, które pozwalały poszczególnym uczestnikom rynku na unikanie płacenia podatków.
Praktycznie wszystkie nasze propozycje w tej kwestii zostały uwzględnione w projekcie ustawy nr 10215 z dnia 6 listopada 2023 r. „O zmianie PKU i innych ustaw Ukrainy w sprawie wprowadzenia systemu kontroli obrotu ropą naftową, kondensatem gazowym, i rozpuszczalniki.” Został on przyjęty jako podstawa i jest przygotowywany do drugiego czytania.
– Macie w strukturze osobny dział, który zajmuje się kompleksem paliwowo-energetycznym. Co udało się zrobić w ciągu ostatniego roku? Na przykład przy zakupie stacji transformatorowych? Jak widzisz rynek, jacy są gracze, wyzwania itp.?
– Analitycy przeanalizowali problemy bioetanolu. Istnieją pewne luki w prawie, które pozwalają producentom unikać płacenia podatków. Na przykład, gdy sprzedają bioetanol pod postacią produktów chemicznych i technicznych, nie płacąc akcyzy.
Przekazaliśmy informacje jak zarządzać i ograniczać to ryzyko na tym rynku.
Jeśli chodzi o detektywów, to pracujemy nad zakładaniem nielegalnych rafinerii, które nie mają koncesji na prowadzenie działalności, identyfikacją nielegalnych stacji benzynowych itp. I tutaj reagujemy wyłącznie w ramach postępowania karnego. Oznacza to, że rejestruje się fakt sprzedaży, rejestruje się fakt braku licencji i taki sprzęt zostaje skonfiskowany.
Głównym problemem jest teraz praca bez odpowiednich licencji. Oznacza to, że pieniądze nie docierają do budżetu, podatki nie są płacone.
– Jeśli chodzi o rynek gorzelni. Kilka lat temu na Ukrainie doszło do redystrybucji stref wpływów i prywatyzacji szeregu gorzelni. Z naszych informacji wynika, że „szara” strefa działa dziś równie aktywnie jak dawniej. Rośnie także liczba nalewek. Samochody przewożące nielegalny alkohol jeżdżą nocą pod ziemią. Czy Wasi analitycy są świadomi tej sytuacji?
– Nie zgadzam się z tobą. że na tym rynku wszystko jest jak dawniej.
– Kłóciłbym się z tym.
– Wiele gorzelni, które miały moc produkcyjną alkoholu i pracowały nielegalnie na drugiej zmianie, zostało w tym roku pozbawionych koncesji, to właściwie nasza zasługa: wykryliśmy nielegalną produkcję, odcięcia, przeprowadziliśmy rewizje – poinformował DPS o tym.
Wzrosły także zyski oficjalnych gałęzi przemysłu, co jest wskaźnikiem detynizacji. Ale oczywiście bardzo trudno to obliczyć. Możemy policzyć biznes, który działa w obszarze prawa, gdzie są podatki, są liczby. Jak obliczyć cień biznesu?
– Na jakiej więc podstawie twierdzisz, że liczba podrabianych produktów spadła?
– I widzimy wpływ detynizacji na otwarty rynek. W szczególności według tempa wzrostu oficjalnej sprzedaży.
– Jak widzisz kontrolę nad pracą giełd kryptowalut?
– Państwo nie zarabia na tym biznesie. W tym przypadku konieczne jest podjęcie decyzji w sprawie dziedziny prawodawstwa, ustalenie jasnych zasad.
– Jeśli chodzi o biznes związany z grami. Nielegalne salony gier ponownie się otwierają. A głośnych realizacji nie widzieliśmy już dawno. Jak teraz widzisz rynek? Jaki jest stan rzeczy? Czy jest dużo postępowań?
– Z naszego punktu widzenia Internet jest tu bardziej problematycznym zagadnieniem. Są to zasoby internetowe, które zapewniają możliwość grania, oraz zasoby, które nie posiadają odpowiednich licencji. Naszym zdaniem jest to bardziej groźne niż rzeczywiste automaty na ulicy. Oczywiście, że pracujemy. Problem ten występuje głównie w Kijowie i regionie, jest ich dużo na Ukrainie. Nie zawsze jest fizycznie możliwe zareagowanie na każdy zakład hazardowy ujawniony przez pracowników BEB.
Dlatego współpracujemy w tej sprawie z Policją Krajową. Z reguły wychodzą i reagują na otwarcie lub istnienie hali, a następnie już informują o tym pracowników BEB. Na zmianę, także w nocy, wychodzą i wynajmują wolne pokoje.
– Jeśli chodzi o rynki i handel spontaniczny. Na przykład za miejsca na jarmarkach w Kijowie płaci się głównie gotówką. Oznacza to, że jest to ogromny przepływ „szarych” środków (pomijając fakt, że nie wszyscy sprzedawcy mają terminale). Jak zamierzasz budować współpracę z rynkami?
– Niedokładnie analizujemy kwestię gromadzenia gotówki na rynkach. Dlaczego? To nie jest nasza funkcja.
– Ale to szara sprawa dotycząca własności komunalnej i uchylania się od płacenia podatków.
– Ale spójrz, organów kontrolujących jest wiele: państwowa służba skarbowa, Policja Krajowa, DSR, jest cała masa jednostek, które same kontrolują takie kwestie, przestrzeganie wymogów prawa, pobieranie podatków lokalnych czy płacenie za lokal do nabycia. To nie jest zadanie biura.
– W sprawie wylesiania i nielegalnych tartaków. Biznes ten aktywnie rozwija się już od dwóch lat. Jak sobie z tym radzisz? Jakie są przypadki i wdrożenia? A wyśledzenie go jest bardzo łatwe – dzięki zdjęciom satelitarnym.
– Od lipca tego roku zajmujemy się przemytem drewna. Są pewne zmiany. Oczywiście rozumiemy, że taki problem jest i był. Obecnie śledczy Biura prowadzą dochodzenie w 15 postępowaniach karnych z art. 201-1 w sprawie przemytu drewna, o podejrzeniu powiadomiono dwie osoby. Generalnie jednak jest jeszcze za wcześnie, aby mówić o wynikach podjętych działań zaradczych.
O rezerwie personalnej i/lub głodzie
– Czy Siły Bezpieczeństwa posiadają wystarczające zasoby kadrowe i techniczne do realizacji zadań w warunkach wojennych?
– Nie wystarczy. Istnieją pewne pytania dotyczące finansowania. W tym roku dofinansowano nam utworzenie kadry liczącej 1200 pracowników. Przypomnę: zgodnie z wymogami prawa zatrudnionych jest 4 tysiące pracowników.
Teraz zamiast 24 urzędów terytorialnych współpracujemy z centralą i dziewięcioma urzędami terytorialnymi. Jeśli policzymy, pracuje 1234 pracowników, co stanowi 31% zatrudnienia. Dlatego oczywiście chcielibyśmy otrzymać więcej środków finansowych, abyśmy mogli otworzyć administracje terytorialne w tak potężnych gospodarczo regionach jak np. Dniepr, Charków.
Ze względu na to, że biuro nie jest reprezentowane w niektórych regionach, po prostu nie możemy realizować tych samych zakupów rządowych. Oznacza to, że fizycznie nie ma wystarczająco dużo czasu, aby monitorować je wszystkie. Nie ma wystarczającej liczby ludzi. Dotyczy to także reagowania na te same zakłady hazardowe, gdy te już istnieją w miejscach, w których detektyw z biura z Kijowa lub obwodu kijowskiego nie może fizycznie zareagować na obecność lokalu hazardowego w regionie, w którym nie ma BEB.
– To znaczy, że obszary, w których nie ma Twoich biur regionalnych, to Twoje martwe punkty, prawda?
– Ona nie jest ślepa. Widzimy całą Ukrainę, mamy dostęp do baz danych organów państwowych, z którymi współpracujemy. Otrzymujemy informacje, ale ze względu na braki kadrowe nie wszystkie są przetwarzane tak szybko, jak byśmy tego chcieli.
Problem finansowania dotyczy także budowy systemu informatycznego. Dlatego oczywiście są problemy, ale nadal pracujemy i uważam, że wykazujemy całkiem znaczące wyniki, nawet przy niewystarczających środkach finansowych i niewystarczającej liczbie pracowników.
Od dnia dzisiejszego, w związku z przyjęciem ustawy, komisje personalne, komisje dyscyplinarne i komisje doboru kadr przestały działać. Oznacza to, że nie mamy możliwości legalnego zatrudniania pracowników zgodnie z wymogami nowego prawa. Nowo wybrany dyrektor ma prawo tworzyć te komisje.
– Czyli okazuje się, że jak kogoś np. zwolnisz, to po prostu nie możesz nikogo zatrudnić na to stanowisko, bo nie ma prowizji personalnych?
– Możemy zatrudniać tylko urzędników państwowych, to jest sekretariat itp. Detektywi – nie mamy takiej możliwości, detektywów można zatrudnić tylko po przejściu konkursu, a nasze komisje konkursowe w tej chwili nie działają.
– Ilu detektywów zostało zwolnionych w 2024 roku?
– Na dzień 1 stycznia 2024 r. w biurze pracowało 343 detektywów, w 2024 r. zwolniono 11. Na dzień 1 września 2024 r. – 372.
– Kiedy zostanie powołany nowy dyrektor, co o tym sądzicie?
– Gabinet Ministrów powinien utworzyć komisję ds. wyboru dyrektorów. W jego skład powinny wchodzić osoby z Gabinetu Ministrów oraz osoby z organizacji międzynarodowych, które w ciągu ostatnich trzech lat udzielały Ukrainie pomocy w zakresie przeciwdziałania korupcji, reform egzekwowania prawa itp. Obecnie komisja ta nie została utworzona, zatem nie podejmę się przewidywania, kiedy i w jaki sposób proces ten zostanie uruchomiony.
– Czy zgłosi Pan swoją kandydaturę po ogłoszeniu konkursu?
– Myślę, żeby spróbować swoich sił. Myślę, że doświadczenie zawodowe i życiowe pozwolą mi być skutecznym menadżerem. Oprócz mnie chętnych do wzięcia udziału będzie także wielu pracowników biurowych. Myślę, że to dobrze: im większa konkurencja, tym lepszy wynik.
O współpracy z innymi organami
– W jaki sposób BEB współpracuje z organami antykorupcyjnymi, w szczególności z NABU, w zakresie prowadzenia dochodzeń w sprawie przestępstw gospodarczych?
– Nasi detektywi prowadzący postępowania karne komunikują się przede wszystkim z jednostkami operacyjnymi innych służb. Rzadziej z NABU, bo mamy inny kierunek śledztwa, częściej z Policją, SBU, DSR. Jeżeli grupa zadaniowa posiada informacje, które biuro bada, oczywiście przekaże je nam. I ruszamy razem. Na podstawie ich informacji rejestrujemy postępowania karne, w szczególności dotyczące nielegalnych stacji benzynowych i rafinerii.
Komunikacja między śledczymi innego organu ścigania a detektywami Służby Wywiadu Bezpieczeństwa jest również możliwa, ale nie w takim stopniu, jak w przypadku agentów.
– Podaj przykład miejsca, w którym współpracowałeś z Narodowym Bankiem i Służbą Bezpieczeństwa.
– Mieliśmy postępowanie, które trwało prawie dziewięć miesięcy. Zbadano schemat błędnego kodowania. Korzystano z kilku banków i organizowano zakrojone na szeroką skalę programy świadczenia usług w zakresie działalności hazardowej. Ogólnie rzecz biorąc, z kwot powyższych operacji nie wpłynęło ani grosza do budżetu.
Schemat jest dość prosty pod względem koncepcji, ale dość trudny do wdrożenia. Było wiele instytucji bankowych, wiele płatności. Sprawa jest prosta: jeśli ktoś chce zagrać w kasynie online, udaje się na odpowiednią stronę i tam zostaje natychmiast przeniesiony na stronę lustrzaną tej witryny. Oznacza to, że istnieje witryna, która ma licencję, płaci podatki, ale wszyscy są automatycznie przekierowywani do innego zasobu internetowego, który ma ten sam wygląd i te same zdjęcia, aby uniknąć płacenia podatków.
Zatem, zgodnie z wyliczeniami kontroli podatkowej i ekonomicznej, w niniejszym postępowaniu karnym wyliczono stratę państwa na kwotę 5,7 miliarda hrywien.
W postępowaniu karnym zawiadomiono pięć osób o podejrzeniu, jest też art. 209, jest to przestępstwo dość poważne, jest to zarówno legalizacja nielegalnie uzyskanych środków finansowych, jak i uchylanie się od płacenia podatków. Poszukiwane są trzy osoby, ponieważ w toku postępowania karnego niestety udało im się uciec, zanim zgłoszono podejrzenie. Ale procedura została wszczęta na poziomie poszukiwań międzynarodowych, myślę, że prędzej czy później będą musieli zrekompensować wyrządzone szkody.
Dlatego jest to bardzo ciekawa historia i dała efekt ekonomiczny. Widzimy to i możemy ocenić pozytywny efekt ekonomiczny, ponieważ przedwczorajszy rok zakończyliśmy z wpływami do budżetu z branży gier hazardowych na poziomie około 560 mln UAH za cały rok od wszystkich koncesjonariuszy. Ubiegły rok zakończyliśmy z kwotą 10,2 mld UAH dla budżetu, a w ciągu 8 miesięcy tego roku mamy już prawie 12 mld UAH. Jest to bezpośredni efekt tego postępowania karnego i konsolidacji pracy organów państwowych, Banku Państwowego, SBU i Policji Państwowej.
– Proszę nam opowiedzieć o roli każdego z tych organów w tej procedurze. Kto co zrobił?
– Informacje o przelewach bankowych i rodzajach płatności podał Narodowy Bank, bo ma do tego wszystkiego dostęp. Informację o problemie licencyjnym uzyskania licencji przekazał DPS, gdyż to on nadzoruje tę kwestię. Informacja operacyjna, praca z osobami, które grały, które otrzymywały środki, które je deponowały, to dzieło jednostek operacyjnych Policji Narodowej, Służby Bezpieczeństwa Ukrainy.
– Ostatnie oświadczenie Rady Kontroli Publicznej BEB na Państwa oficjalnej stronie internetowej pochodzi ze stycznia 2022 roku. A ostatnia wzmianka o tym organie w mediach pojawiła się w styczniu 2024 r. Czy to ciało w ogóle przyniosło Biuru jakąkolwiek korzyść?
– W chwili jej powstania w Radzie Obywatelskiej zasiadało 15 osób. Weszli w skład komisji dyscyplinarnej, komisji rekrutacyjnej, zarządu UB, brali udział w formowaniu kadr, oczywiście ich słowa zostały wysłuchane, bo nie sposób ich zdaniem zignorować prawo. Oznacza to, że przyniosły pewną korzyść, która jest przewidziana i „wszyta” w ustawodawstwo.
– 20 września 2024 roku nowy RGK miał zacząć działać. Czy to zadziałało?
– Jeszcze nie, nie uformowano.
– Dlaczego?
– 26 września Rada Ministrów przyjęła uchwałę, w której stwierdziła, że BEB powinna zapewnić członkom RGK głosowanie rankingowe. Obecnie ustalamy mechanizm i platformę, na której będzie to miało miejsce.
– I w czasie, kiedy zacząłeś grać dyrektorze BEB, czy osobiście kontaktował się pan z Radą Kontroli Publicznej?
– W tym czasie tylko na jednym spotkaniu, na którym omawiano wyniki prac BEB za ten rok, wziął udział on-line jeden z przedstawicieli RGK.
– Jaką rolę faktycznie pełni nowo utworzona Rada Wspierania Przedsiębiorczości w interakcji z BEB? Czy ma to wpływ na audyty biznesowe i zarządzanie sprawami?
– To jest organ doradczy prezydenta. Rada nie ma uprawnień wpływania na pracę BEB. Jej przedstawiciele są bardziej zaangażowani w wypracowywanie niektórych inicjatyw legislacyjnych. Krótko mówiąc, przekazać państwu stanowisko biznesu i przedsiębiorców, aby znaleźć takie rozwiązanie, które będzie zarówno korzystne dla państwa, jak i nie będzie naruszać interesów biznesu.
źródło/zdjęcie: Mind.ua
"Oczywiście nagrodę za najlepszego bukmachera z polską licencją powinien dostać betclic, ale pewnie nie dostał bo to nie Polska firma."
"nie wiem czy ktokolwiek odważy się wziąć udział w takim badaniu."
"Mocne papiery. Dlatego szyby szczelnie na czarno oklejone :))"
"Ta firma ma mocne papiery o tym że nie podlegają pod ustawę hazardowa."
"I takie lokale powinny być u nas w Polsce"