Napiwki roszczeniowym składnikiem pensji

Ostatnia aktualizacja: 21 listopada 2019

Jeśli zebrane napiwki pracodawca dzieli na pracowników, jest to dla nich element wynagrodzenia. Szef nie może swobodnie decydować, komu i jaka część przypadnie z tej puli.

Dawanie czy branie napiwków towarzyszy nam w wielu sytuacjach. W niektórych branżach, takich jak gastronomia, usługi czy kasyna, płacenie napiwków jest powszechnie przyjętym zwyczajem. Wręczamy je kelnerom, pracownikom kasyn obsługującym klientów, fryzjerom, kosmetyczkom itd.

Jest to do tego stopnia ważny składnik dochodów, że w wielu zawodach pracownicy otrzymują wynagrodzenia na poziomie minimalnym, a zasadniczą część dochodów osiągają właśnie z napiwków.

Pula do podziału

O ile w przeszłości dość powszechnie było przyjęte, że napiwki „są, ale jakoby ich nie było”, pierwszą branżą, która przełamała te niedomówienia, były kasyna. Napiwki zaczęto wpłacać do wspólnej puli i dzielić między pracowników według przyjmowanych na tę okoliczność zasad ustalanych przez pracodawcę. Miało i ma to swoje głębokie uzasadnienie, gdyż na napiwki, w tym na ich wysokość, zapracowuje cały personel, a nie tylko osoba, który je otrzymała. O zadowoleniu klienta np. restauracji decyduje nie tylko jakość obsługi kelnerskiej, ale również jakość serwowanych dań przyrządzanych przez kogoś innego i praca wielu innych członków personelu.

Przychód w PIT i ZUS

Jak o tym wspomniałem na wstępie, powszechnie wiadomo, że zorganizowany przez pracodawcę system pozyskiwania środków z napiwków, które następnie wypłaca pracownikom, umożliwia mu oferowanie niższych stałych składników wynagrodzenia (w szczególności wynagrodzenia zasadniczego). W ten sposób szef uzyskuje ewidentne korzyści ekonomiczne. Jak podniósł Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 6 sierpnia 2019 r.

(II PK 122/18) „zorganizowanie systemu dodatkowego wynagradzania napiwkowego, zarządzanie i podział zgromadzonych z napiwków środków finansowych według zobiektywizowanego mechanizmu punktowego oznacza (…), że (…) pracodawca nie tylko jest jego faktycznym i prawnym dysponentem, ale równocześnie jest jego prawnym beneficjentem, który może proponować i ustalać wynagrodzenie podstawowe (zasadnicze) w niskiej wysokości, wypłacając dodatkowo ekwiwalent w postaci znaczącego udziału finansowego w podziale zgromadzonego funduszu napiwkowego.

W efekcie, zdaniem Sądu Najwyższego, skonkretyzowany (np. procentowy) udział pracownika w puli napiwkowej stanowi nie tylko źródło dochodów z pracy zatrudnionych osób, które podlegają obowiązkowi podatkowemu oraz stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ale też – a może przede wszystkim – jest normalnym, roszczeniowym składnikiem wynagrodzenia.

Element wynagrodzenia Do niedawna sformalizowany sposób podziału puli napiwkowej był domeną kasyn. Jednak zważywszy na to, iż płatność za inne usługi, których ceny obejmują tzw. serwis, jest dokonywana w formie elektronicznej – przez co jest łatwa do skontrolowania – problem podziału puli napiwkowej ma coraz szerszy zasięg. Tam, gdzie pracodawca ustala skonkretyzowane zasady jej podziału między pracowników, mamy do czynienia z klasyczną premią, a więc roszczeniowym składnikiem wynagrodzenia.

Całość czytaj na: rp.pl

Tagi: hazard, kasyno, napiwki, prawo